Van Poesjkin tot Poetin en snel terug

Onder de titel Minoes, Minnie, Minu en andere katse streken heeft de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek in de reeks Lage Landen Studies bij Academia Press een bundel uitgebracht die gewijd is aan de internationale receptie van Annie M.G. Schmidts Minoes.

Minoes, Minnie, Minu en andere katse streken bevat acht case-studies over een van Nederland’s meest vertaalde kinderboeken. Ze worden voorafgegaan door de inleiding “Acht levens van Minoes” van Jan Van Coillie, die de bundel samen met Irena Barbara Kalla bezorgde.

In het kader van het onderzoeksproject The Circulation of Dutch Literature onderzochten Jan van Coillie, Matthieu Sergier, Stéphanie Vanasten, Sara Van Meerbergen, Renée Marais, Janina Vesztergom, Irena Barbara Kalla en Natalia Brożyna de receptie van Minoes in het Nederlands, Frans, Zweeds, Afrikaans, Hongaars en het Pools.

Ik sluit de bundel af met het artikel “‘De geschiedenis van een opmerkelijke metamorfose’: Minoes als Russische femme fatale” (pp. 171-193), over de Russische gedaante van Minoes.  Centraal daarin staat de vraag in hoeverre het feministisch potentieel van Schmidts geesteskind overeind blijft in post-Sovjet-Rusland. Gezien de barbie-achtige make-over die de knullige Minoes van de Russische illustrator kreeg, ligt dat niet zo voor de hand.

Dit is de Engelse samenvatting van mijn bijdrage:

‘The story of a remarkable metamorphosis’: Minoes as a Russian femme fatale. ​

This article deals with the Russian translation of the famous children’s book Minoes by Annie M.G. Schmidt. The point of departure is the observation that a recent opinion piece in a Flemish newspaper describes this fairytale as an antidote against the mass production pink princesses pop culture that shapes the female image of young girls. This leads to the central research question: to what extent is the feminist interpretation of Minoes privileged by the translation strategies used to render it into Russian?

An attempt to answer this question is undertaken in three phases. First, a literary-historical overview investigates the circumstances which made it first difficult and then possible for Minoes to become a Russian book. In this context, both the Soviet and the post-Soviet demands on children’s literature are dealt with. Second, light is shed on the female image of  girls in post-Soviet Russia. Thereupon, the analysis turns towards the most recent version of the Russian translation Murli. Attention is paid to its directness, peritexts, illustrations, macrostructural and microtextual shifts.

The observed shifts, especially the illustrations by Sokolov, show a strongly patronized Murli with a diva-attitude. It is concluded that the adopted translation strategy makes the text more suitable for a Russian-style gender socialization. Nevertheless, it is argued that also in its Russian Barbie-like disguise, Minoes can play a feminist role.

Meer informatie over de reeks Lage Landen Studies, vind je op de website van de uitgever.

Van Coillie, Jan & Kalla, Irena Barbara (red.). Minoes, Minnie, Minu en andere katse streken. De internationale receptie van Annie M.G. Schmidts Minoes. Gent: Academia Press, 2017. (= Lage Landen Studies 8)